USG metodą Dopplera służy ocenie tętnic i żył. Badanie polega na ocenie zmiany częstotliwości ultradźwięków odbijających się od krwinek płynących w naczyniach krwionośnych (tzw. efekt Dopplera). Następnie fala dźwiękowa jest przetwarzana na obraz badanej części ciała. USG Doppler jest badaniem nieinwazyjnym i bezbolesnym.
Badanie USG Doppler stosuje się, aby ocenić stan tętnic i żył oraz ich funkcjonowanie.
Dzięki badaniu dopplerowskiemu można zdiagnozować:
- zakrzepy,
- tętniaki,
- niewydolność żylną (nieprawidłowo funkcjonujące zastawki żylne),
- chorobę tętnic obwodowych (zmniejszone krążenie krwi w nogach),
- zmiany miażdżycowe i zwężenia
- ocenić ryzyko innych patologii, np. ryzyko udaru mózgu (USG doppler tętnic szyjnych) lub ryzyko zatorowości płucnej (USG żył kończyn dolnych)
- wrodzone wady serca,
- wady zastawek serca.
Przebieg badania USG Doppler
Przed rozpoczęciem badania lekarz nakłada na skórę pacjenta żel ułatwiający obrazowanie. Następnie przesuwa niewielką głowicę (typu convex lub głowicę liniową, czasem wykorzystuje głowicę sektorową) po skórze pacjenta w odpowienim miejscu na ciele i ogląda obraz danego narządu na monitorze. Aparat ultrsonograficzny potrafi zobrazować strukturę naczyń (prezentacja B i M) oraz przepływy krwi w naczyniu (doppler kolorowy, power-doppler oraz doppler pulsacyjny i doppler ciągły).
W niektórych przypadkach (np. USG Dopper kończyn dolnych) badanie odbywa się na stojąco.
Przygotowanie do badania USG Doppler
Badanie USG Doppler w większości przypadków nie wymaga specjalnego przygotowania. Wyjątek stanowią badania wykonywane przez powłoki brzuszne: badanie tętnic nerkowych, aorty brzusznej, tętnic trzewnych (pnia trzewnego i tętnic krezkowych), układu wrotnego, żyły głównej dolnej, tętnic i żył biodrowych – tutaj obowiązuje przygotowanie jak do badania USG jamy brzusznej:
Dzień przed badaniem USG Doppler
- dieta lekkostrawna, z wyłączeniem jarzyn, owoców, ciemnego pieczywa,
- Espumisan 3 x 2 kapsułki (lek bez recepty, dostępny w aptekach). Preparat ma na celu usunięcie powietrza z przewodu pokarmowego, które stanowi przeszkodę dla ultradźwięków.
6 godzin przed badaniem USG Doppler
- nie przyjmować pokarmów,
- nie przyjmować płynów gazowanych i słodzonych (można pić wodę niegazowaną),
- nie palić tytoniu,
- nie żuć gumy.
-
Rodzaje USG Doppler
USG Doppler można wykonywać w różnych miejscach, oceniając różne naczynia:- USG Doppler tętnic szyjnych (ocena tętnic domózgowych, ryzyka udaru mózgu, ocena ryzyka miażdżycy – tzw. parametr Intima Media Thickness (IMT) – kompleks intima media: pogrubienie tego kompleksu jest czynnikiem ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych)
-, żył kończyn dolnych (ocena ryzyka zatorowości płucnej, zakrzepicy, wydolności zastawek, ocena zaawansowania przewlekłej niewydolności żylnej, kwalifikacja do zabiegów usunięcia żylaków kończyn dolnych, ich obliteracji itp)
– tętnic kończyn dolnych (ocena miażdżycy, zwężeń, diagnostyka chromania przestankowego, ocena progresji cukrzycy w tym stopy cukrzycowej; ocena tętniaków np. tętniaka tętnicy podkolanowej)
– tętnic trzewnych (ocena np. zespołu ucisku pnia trzewnego, miażdzycy)
– tętnic nerkowych (ocena miażdżycy tętnic nerkowych lub dysplazji włóknisto-mięśniowej, diagnostyka wtórnych przyczyn nadciśnienia tętniczego)
– aorty brzusznej (ocena miażdżycy aorty, ocena i kontrola rozwoju tętniaka aorty brzusznej oraz jego rozległości, kwalifikacja do zabiegu operacyjnego – stentgraft/operacja klasyczna) -
Techniki obrazowania w USG Doppler
- prezentacja B
- prezentacja M (rzadko stosowana w ocenie naczyń)
- doppler kolorowy
- doppler pulsacyjny
- power-doppler
- doppler ciągły